Ευρώ ή Νέα Δραχμή;

Τρομοκρατικό δίλημμα ή εθνική επιλογή;




Του Νίκου Ιγγλέση



Μετά τις πρόσφατες εκλογές και ενόψει αυτών της 17ης Ιουνίου τα ηττημένα μνημονιακά κόμματα (Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ κλπ.) επαναφέρουν το τρομοκρατικό δίλημμα ευρώ ή δραχμή. Κατηγορούν τα αντιμνημονιακά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ – Ανεξάρτητοι Έλληνες κλπ.) ότι με τις πολιτικές που προτείνουν θα οδηγήσουν τη χώρα σε μια τεράστια καταστροφή, πολύ χειρότερη από τη σημερινή, δηλαδή την επιστροφή στη δραχμή, στο νέο Αρμαγεδδώνα! Θέλουν έτσι να χειραγωγήσουν και να κλέψουν τη ψήφο των Ελλήνων.

Οι ηγέτες των κομμάτων του Μνημονίου με την αμέριστη συμπαράσταση των εξωνημένων μεγάλων Μέσων Ενημέρωσης συνδέουν την επιστροφή στη δραχμή με την απώλεια των καταθέσεων, με τη διανομή των καυσίμων με δελτίο, με την έλλειψη βασικών τροφίμων, με την απόλυση των περισσότερων δημοσίων υπαλλήλων και τη μη πληρωμή συντάξεων καθώς και το κλείσιμο νοσοκομείων και σχολείων. Πρόσφατα ο Μ. Χρυσοχοϊδης του ΠΑΣΟΚ συνέδεσε την επιστροφή στη δραχμή με την έναρξη εμφυλίου πολέμου που μάλιστα θα διεξάγεται με καλάσνικωφ!, ενώ βουλευτίνα της Ν.Δ. μιλάει για επιστροφή στην ανταλλακτική οικονομία, δηλαδή θα δίνουμε ένα κιλό πατάτες για να πάρουμε ένα καρβέλι ψωμί.

Πρόκειται για μια γκεμπελικής υφής προπαγάνδα που στόχο έχει να τρομοκρατήσει τους πολίτες ώστε να αποδεχτούν, χωρίς πολλές αντιρρήσεις, το μονόδρομο των επιταγών της Τρόϊκας που πειθήνια υλοποιούν οι εγχώριοι δωσίλογοι.

Δύο χρόνια από τότε που άρχισε η εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών του Μνημονίου, η χώρα έχει χρεοκοπήσει, το δημόσιο χρέος έφτασε, στο τέλος του 2011, τα 364 δις. ευρώ, η εγχώρια παραγωγή (ΑΕΠ) συρρικνώνεται με ιλιγγιώδεις ρυθμούς (-7,5% Δ΄ τριμ. 2011, -6,2% Α΄ τριμ. 2012) και το 25% του ενεργού πληθυσμού της είναι άνεργοι (1.100.000 άτομα).

Όταν οι γραικύλοι των Μνημονίων περιγράφουν την καταστροφή που θα επέλθει αν η Ελλάδα επιστρέψει στη δραχμή, στην ουσία περιγράφουν την τελευταία πράξη του δικού τους σεναρίου που υλοποιούν, με ζήλο, από τον Μάϊο του 2010.

Η χώρα θα επιστρέψει στη δραχμή όχι επειδή ο Τσίπρας πήρε 16,71% και ο Καμμένος 10,6% στις πρόσφατες εκλογές αλλά λόγω της τραγικής οικονομικής πραγματικότητας που διαμόρφωσαν οι πολιτικές των Μνημονίων. Η Ελλάδα θα επιστρέψει αναπόφευκτα στο εθνικό νόμισμα υπό τις χειρότερες δυνατές συνθήκες, όταν η παραγωγική βάση της θα έχει διαλυθεί, όταν ο λαός της θα έχει εξαθλιωθεί, όταν οι δανειστές θα έχουν αρπάξει, έναντι πινακίου φακής, τις υποδομές και το φυσικό πλούτο της και το κυριότερο όταν αυτό δεν θα απειλεί το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Οι αντιμνημονιακές δυνάμεις οφείλουν να αποκρούσουν την προπαγάνδα και να αντιστρέψουν το τρομοκρατικό δίλημμα. Οι καταθέσεις, οι μισθοί και οι συντάξεις, η επάρκεια σε καύσιμα και άλλα αγαθά δεν κινδυνεύουν από την εισαγωγή του εθνικού νομίσματος αλλά από τις συνδεδεμένες με το ευρώ Δανειακές Συμβάσεις και Μνημόνια που έχουν βυθίσει τη χώρα σε πρωτόγνωρη ύφεση ενώ αυξάνουν το χρέος της, με όρους προτεκτοράτου, σε επίπεδα που δε μπορεί να αποπληρωθεί.

Στις σημερινές συνθήκες η εισαγωγή του εθνικού νομίσματος δεν αποσκοπεί στην υποτίμησή του ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μέσω μεγάλης μείωσης στην αμοιβή της εργασίας. Αν η ανταγωνιστικότητα εξαρτάτο μόνο από το επίπεδο των μισθών τότε το Πακιστάν ή το Μπαγκλαντές θα είχαν πιο ανταγωνιστική οικονομία από τη Γερμανία ή τη Σουηδία.

Η εισαγωγή του εθνικού νομίσματος αποσκοπεί στη χρηματοδότηση, όχι με δανειακά ευρώ, της παραγωγικής δομής της χώρας, ώστε να αυξηθεί το εγχώριο παραγόμενο προϊόν, να υποκατασταθούν σε σημαντικό βαθμό οι εισαγωγές, να αυξηθούν οι εξαγωγές και άρα να βελτιωθούν τα εισοδήματα των ελλήνων πολιτών .

Βεβαίως στη σημερινή συγκυρία οι αντιμνημονιακές δυνάμεις, με την εξαίρεση του ΚΚΕ, της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΕΠΑΜ δεν υποστηρίζουν την έξοδο από την ευρωζώνη και καλά κάνουν. Κάτι τέτοιο με ένα λαό τρομοκρατημένο και απληροφόρητο θα σήμαινε εκλογική πανωλεθρία. Θα πρέπει όμως να προετοιμάζονται για τη στιγμή που οι πολιτικές του ευρωμονόδρομου θα φτάσουν στο πλήρες αδιέξοδο. Σημασία, για τη χώρα, έχει η επιστροφή στη δραχμή να μη γίνει υπό ανεξέλεγκτες και χαοτικές συνθήκες.


Η Νέα Δραχμή


Η έξοδος από την Ευρωζώνη και η εισαγωγή της Νέας Δραχμής πρέπει να γίνει με ένα καλά μελετημένο, σε όλες τις λεπτομέρειές του, εθνικό σχέδιο. Μπορούν να υπάρξουν πολλά σενάρια εξόδου από το ευρώ, αλλά από το καλύτερο μέχρι το χειρότερο σημασία έχει η προετοιμασία που θα έχει γίνει και η αποφασιστικότητα με την οποία αυτό θα εφαρμοστεί. Γι’ αυτό απαιτείται μια Ελληνική Πατριωτική Κυβέρνηση.

Βασικά σημεία ενός τέτοιου εθνικού σχεδίου μπορεί να είναι:

1. Η εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος. Οι μέτοχοί της θα αποζημιωθούν με νέα ομόλογα του Δημοσίου.

2. Η επιστροφή του χρυσού και των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Ελλάδας στο εσωτερικό της χώρας.

3. Η εισαγωγή της Νέας Δραχμής με ισοτιμία ένα προς ένα, δηλαδή μια Νέα Δραχμή για ένα Ευρώ. Η ισοτιμία αυτή θα διατηρηθεί καθ’ όλη τη μεταβατική περίοδο σταθεροποίησης της οικονομίας (από 3 μέχρι 5 χρόνια) χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στη συνέχεια θα υπάρξει υποτίμηση της Νέας Δραχμής.

4. Όλες οι καταθέσεις θα παραμείνουν σε ευρώ και θα αποτελούν καταθέσεις σε συνάλλαγμα.

5. Οι συναλλαγές στο εσωτερικό της χώρας, μετά από μια μικρή μεταβατική περίοδο, μέχρι να κυκλοφορήσουν τα νέα χαρτονομίσματα, θα γίνονται μόνο σε Νέες Δραχμές. Η πληρωμή μισθών και συντάξεων, η αγορά αγαθών και υπηρεσιών, η αποπληρωμή των δανείων και οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα γίνονται μόνο σε Νέες Δραχμές.

6. Θα απαγορευτεί η, ισχύουσα σήμερα, ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, ώστε να αποφευχθεί η εξωγωγή των καταθέσεων στο εξωτερικό.

7. Θα απαγορευτεί η εξαγωγή Νέων Δραχμών στο εξωτερικό για να μη γίνει το εθνικό νόμισμα αντικείμενο υποτιμητικής κερδοσκοπίας.

8. Η πληρωμή των υποχρεώσεων ιδιωτών και επιχειρήσεων στο εξωτερικό, π.χ. για την εισαγωγή προϊόντων, θα γίνεται σε συνάλλαγμα, είτε από αυτό που θα διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι στους λογαριασμούς τους, είτε από τη μετατροπή Νέων Δραχμών σε ευρώ, δολλάρια κλπ. Όπως γινόταν πριν την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος. Tα συναλλαγματικά αποθέματα που δημιουργούνται από τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τα εμβάσματα των Ελλήνων του εξωτερικού καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών της χώρας για πληρωμές στο εξωτερικό. Στην περίπτωση που κατά την αρχική μεταβατική περίοδο υπάρξει μικρή έλλειψη συναλλάγματος, η Ελλάδα μπορεί να συνάψει ένα εξωτερικό δάνειο όπως έκανε πρόσφατα η Κύπρος με τη Ρωσία.

Το εθνικό σχέδιο επιστροφής στη Νέα Δραχμή χρειάζεται να συνοδεύεταιι από ένα δεύτερο εθνικό σχέδιο ανάπτυξης της οικονομίας με επενδύσεις στη γεωργική, βιοτεχνική και βιομηχανική παραγωγή και με τη δημιουργία «εθνικών πρωταθλητών». Ο περιορισμένος χώρος ενός άρθρου δεν μας επιτρέπει να αναφερθούμε αναλυτικά σ’ αυτό.





από το http://greekattack.wordpress.com

«Η ψυχολογία του φασίστα»...

Ο φασισμός είναι λαϊκισμός -και κάθε λαϊκισμός είναι φασισμός


ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΑΦΑΗΛΙΔΗΣ


Ένα απόσπασμα από την Ιστορία (κωμικοτραγική) του Nεοελληνικού Kράτους όπου «καταγράφει την ιστορία της Ελλάδας από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους το 1830 έως και την πτώση της χούντας».

Ας μάθουμε επιτέλους να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους και να μην παραποιούμε την ιστορία μας. Ο ελληνικός λαός, στην πλειοψηφία του, αγάπησε το Μεταξά. Όπως και οι Ιταλοί που αγάπησαν το Μουσολίνι, όπως και ο Γερμανοί που αγάπησαν το Χίτλερ, όπως και οι Ισπανοί που αγάπησαν το Φράνκο. Ο φασισμός είναι λαϊκισμός -και κάθε λαϊκισμός είναι φασισμός κατά βάσιν και κατ’ ουσίαν.

Ο φασισμός δεν αγαπά το μεγάλο κεφάλαιο (εκτός από το πάρα πολύ μεγάλο που τον γεννάει) και λατρεύει το μικρομεσαίο. Ο φασισμός είναι κοινωνικό καθεστώς σπέσιαλ για μικροαστούς. Όχι για αστούς, ούτε για προλετάριους. Οι αστοί και οι προλετάριοι βρέθηκαν αντίπαλοί του εξ αρχής. Και δεδομένου ότι στη λεγόμενη αστική κοινωνία δεν κυριαρχούν οι αστοί αλλά οι μικροαστοί, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς την απήχηση που είχαν στο λαό τα φασιστικά καθεστώτα.

Άλλωστε, οι στολές, οι παρελάσεις, οι λαμπαδηδρομίες, τα κολοσσιαία θεάματα αρένας, τα συνθήματα, το προγονικό μεγαλείο απ’ το οποίο ο χάλιας μικροαστός αντλεί δύναμη για να υποφέρει την ασημαντότητά του, όλα αυτά τα εκμεταλλεύτηκαν τέλεια όλοι οι φασίστες δικτάτορες. Και τα πλήθη ουρλιάζουν «ζήτω! Είσαι ο μπαμπάς μας»! Ο χάλιας μικροαστός πάντα έχει ανάγκη από έναν σούπερ πατέρα του έθνους, που να τον προστατεύει απ’ τους παμφάγους καπιταλιστές, αλλά και από τους κομμουνιστές που απειλούν το όνειρό του για ένα πέρασμα στην «ανώτερη τάξη».

Κάθε μικροαστός ονειρεύεται τον αστό που ζεσταίνει μέσα του, που τον μεγαλώνει στο θερμοκήπιο της μεγάλης ελπίδας για ένα πέρασμα στην «ανώτερη τάξη». Κάθε ψιλικατζής ονειρεύεται ένα σούπερ μάρκετ. Και επειδή το όνειρο για μερικούς πραγματοποιείται, όλοι οι χάχες πιστεύουν πως θα βγει αληθινό και γι αυτούς. Δεν έχει σημασία που οι περισσότεροι πεθαίνουν φτωχοί. Σημασία έχει που ο καπιταλισμός τους επιτρέπει να ονειρεύονται το δικό τους πλούτο. Και ο φασισμός, που είναι η ακραία μορφή καπιταλισμού, είναι μια εγγύηση για τη διατήρηση του ονείρου για ένα πέρασμα στην «ανώτερη τάξη».

Το Φολκσβάγκεν (το Λαϊκό Όχημα) είναι δημιούργημα του Χίτλερ. Αλλά υπάρχει ακόμα. Και ο αγκυλωτός σταυρός (η σβάστικα), αυτό το εκπληκτικής ψυχολογικής αποτελεσματικότητας λαϊκό σύμβολο, που δίνει φτερά στο σταυρό και τον κάνει να γυρίζει και να αλέθει, θα δώσει και στο χριστιανισμό τη δυναμική που του λείπει. Τώρα πια δεν είναι αμαρτία να σκοτώνει ο καλός χριστιανός. Και ο Μεταξάς, όπως και ο Μουσολίνι άλλωστε, ξέρουν καλά τι κάνουν όταν υιοθετούν σα σύμβολο το διπλό πέλεκυ. Που κόβει κεφάλια και από τα δεξιά και από τ’ αριστερά.

Κάτω απ’ αυτές τις ιδιάζουσες στο φασισμό συνθήκες ψυχολογίας της μάζας, και με το πρόσθετο πραγματικό κίνητρο της απειλής της περιουσίας απ’ τον καταχτητή που, βέβαια, δεν καταχτά μια χώρα για να κάνει περίπατο υπό το σεληνόφως στις ακρογιαλιές αλλά για να επωφεληθεί υλικά, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι Έλληνες έτρεξαν με τέτοια προθυμία στο μέτωπο και πολέμησαν τόσο καλά τους Ιταλούς.

Όχι όμως και τους Γερμανούς. Που είχαν ισχυρότερα σύμβολα, ισχυρότερα κίνητρα και κυρίως ισχυρότερη μικροαστική τάξη απ’ αυτή των μεσογειακών λαών. Που ακόμα και τον πόλεμο τον αντιλαμβάνονται σαν λαϊκή γιορτή.



Απόσπασμα από το βιβλίο του Βασίλη Ραφαηλίδη, Ιστορία (κωμικοτραγική) του νεοελληνικού κράτους, εκδ. του Εικοστού Πρώτου, (Ο ελληνοϊταλικός Πόλεμος της Αλβανίας).

Η Αριστερά και οι κρυμμένες αλήθειες...

Του Διονύση Τσακνή


Ε, λοιπόν, πόσο ειλικρινείς είμαστε και πόσο τάχα να κοστίζει η αλήθεια! Μερικές χιλιάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες ψήφων, είναι αρκετοί για να δώσουν ικανοποίηση στα επιτελεία της Αριστεράς, ή μήπως θα χρειαζόταν και το χειροκρότημα των αντιπάλων; «Μια ζωή παλεύουμε για να γίνουμε αρεστοί στα μάτια όσων δεν συμπαθούμε», είχε πει κάποτε ο Τσαρούχης και είχε τελικά δίκιο.

Και τώρα, αφού οι έπαινοι και το χειροκρότημα κόπασαν, δίνοντας τη θέση τους στην αμφισβήτηση, την καχυποψία ή στην καλύτερη των περιπτώσεων στον σκεπτικισμό ήρθε η ώρα να μιλήσουμε όπως μάς ταιριάζει. Η Αριστερά, δεν πρέπει να έχει άλλο λόγο, εκτός απ’ τον καθαρό, τον ευθύ και κυρίως τον ειλικρινή. Και αν φοβάται μήπως με το λόγο της αυτό, φοβίσει τον κόσμο, τότε ούτε Αριστερά είναι, ούτε μας χρειάζεται.

Ας αρχίσουμε απ’ το ΣΥΡΙΖΑ, μια και το μεγαλύτερο ποσοστό κατέγραψε και πρόταση κατέθεσε για μια αριστερή διακυβέρνηση, με ή άνευ εισαγωγικών.
Ας υποθέσουμε πως όλοι στηρίζουμε τις βασικές κατευθύνσεις της πρότασής του, θα μας απαντήσει χωρίς μισόλογα, τι θα γίνει σε μια περίπτωση αποπομπής μας απ’ την Ε.Ε και το ευρώ; Έχει το θάρρος να πει πως ΝΑΙ, σε μια τέτοια περίπτωση, ΜΠΟΡΟΥΜΕ και χωρίς αυτά τα δεκανίκια; Έχει το θάρρος να δηλώσει πως ΣΙΓΟΥΡΑ θα υπάρξει πρόβλημα στα ταμεία του κράτους μέχρι να ισορροπήσει το σύστημα με το όποιο νέο νόμισμα; Έχει τα κότσια να καλέσει το λαό σε μια ΠΕΡΗΦΑΝΗ φτώχεια για κάποιο διάστημα μέχρι, τα διεθνή μας ερείσματα (τα όποια τέλος πάντων υπάρχουν ή θα προκύψουν στην πορεία ) συμβάλλουν κι αυτά, (παράλληλα με τις δικές μας προσπάθειες και ριζικές αλλαγές) στην αποκατάσταση της ντόπιας αγοράς και των διεθνών εμπορικών μας σχέσεων (επάρκεια αγαθών , ενέργεια κλπ). Τολμάει να πει ότι ΔΕΝ φοβάται να χαρακτηριστεί ως το κόμμα της δραχμής, αν τελικά αυτή θα είναι η κατάληξη;

Καταλαβαίνει ο καθένας, πως οι απαντήσεις των στελεχών του  ότι τίποτα τέτοιο δεν θα συμβεί διότι απλούστατα η ΕΕ θα φοβηθεί τους ενδεχόμενους τριγμούς από μια πιθανή αποπομπή της Ελλάδας, δεν είναι παρά, παλιομοδίτικοι και παλαιοκομματικοί βερμπαλισμοί ή ευσεβείς πόθοι. Πρέπει να απαντήσουν στην υποθετική, στην … ακραία έστω, (κατά τη γνώμη τους) περίπτωση μιας πιθανής πτώχευσης, που θα έρθει ως αποτέλεσμα της σθεναρής τους τάχα στάσης απέναντι στους Ευρωπαίους.Τί θλίψη η αποφυγή απαντήσεων σε τόσο κομβικής σημασίας ζητήματα! Οι νέες εκλογές πλησιάζουν και οι απαντήσεις, μάς είναι απαραίτητες. Πολύ φοβάμαι πως δεν θα τις λάβουμε ποτέ.
Ή μήπως είναι ειλικρινής η ΔΗΜΑΡ του κυρίου Κουβέλη; Μέχρι σήμερα το πρωί η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πίστευε ότι θα συναινούσε σε μια κυβέρνηση «εθνικής» ενότητας. Το γεγονός πως εν τέλει αρνήθηκε, σημαίνει άραγε, ότι θα πράξει το ίδιο σε μια αντίστοιχη συνθήκη σε πολύ λίγο διάστημα; Και ακόμα, πώς δεν θα επικαλεστεί το συμφέρον τάχα του τόπου, υποκύπτοντας στις ορέξεις των ευρωπαϊστών συνομιλητών της; Μπορεί να απαντήσει μέχρι πού μπορεί να φτάσει υποχωρώντας διαρκώς, προκειμένου να υπερασπιστεί το ευρώ και την ευρωπαϊκή προοπτική που προτάσσει; Και αν ο δρόμος δείξει (που το δείχνει ήδη) πως η Ευρωπαϊκή αυτή προοπτική σημαίνει περισσότερα δεινά και φτώχεια, θα επιμείνει σ’ αυτή; Είμαι έτοιμος να αναθεωρήσω την άποψή μου πως πρόκειται για έναν μεταμφιεσμένο σοσιαλδημοκράτη ή διαφορετικά για ένα ΠαΣόΚ με πολιτική περιβολή, αν ακολουθήσει άλλον δρόμο.

Και το ΚΚΕ; Είναι αρκετή η δικαίωσή του για τις εκτιμήσεις του γύρω απ’ το ρόλο της ΕΕ και του διεθνούς κεφαλαίου; Είναι αρκετή η συνέπειά του; Συνέπεια σε τι όμως; Συνέπεια στην απομόνωση και στην αποφυγή εμπλοκής, την ώρα που διαμορφώνονται οι συνθήκες προκειμένου να προωθηθούν οι στρατηγικοί του στόχοι; Είναι επιστημονική ( ο Μαρξισμός είναι επιστήμη) η άρνησή του για συνεργασία με τις δυνάμεις των πραγματικά αριστερών συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που έχουν κοινούς στόχους; Μπορεί να πει γιατί δεν συμμετέχει σ’ ένα διάλογο έστω, με τις υπόλοιπες αριστερές δυνάμεις πέρα απ’ την αστήρικτη άποψη ότι κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε απογοήτευση στους εργαζόμενους; Μια τολμηρή θέση του Β. Ι. Λένιν θυμίζω: «Θα συνεργαζόμουν και με το διάβολο αν χρειαζόταν», αλλά και μια ρήση του Ν. Ζαχαριάδη: «Άλλο συνεργασία και άλλο ενότητα.» Για συνεργασίες μιλάμε λοιπόν, όχι για κομματικούς γάμους.

Η γνώμη του ΚΚΕ είναι πάντα χρήσιμη, γιατί οι αναλύσεις του γύρω απ’ την πολιτική και οικονομική κατάσταση, δεν στερούνται σοβαρότητας. Ας συμμετείχε λοιπόν σ’ ένα διάλογο, πιέζοντας ολοένα και πιο αριστερά τις δυνάμεις που ταλαντεύονται και αν στην πορεία διαπίστωνε (πράγμα σφόδρα πιθανό) ότι η διολίσθηση βρίσκεται προ των πυλών, ας αποχωρούσε, ξεσκεπάζοντας το ρόλο των υποκριτών, έχοντας όμως αποκομίσει την εμπειρία της συνεργασίας και έχοντας ωφεληθεί απ’ την ώσμωσή του και με άλλα στρώματα εργαζομένων.

Οι «ήττες» και η ...επόμενη μέρα.

Tου Γιάνη Βαρουφάκη

Την περασμένη Κυριακή, η παράταξη του Μνημονίου ηττήθηκε κατά κράτος. Την Δευτέρα που ακολούθησε άρχισε να προδιαγράφεται μια δεύτερη ήττα: η ήττα της Αντι-μνημονιακής παράταξης. Έτσι είναι. Στον καιρό της Κρίσης είναι πολύ εύκολο να έχουμε μόνο ηττημένους. Τόσο στον πολιτικό όσο και στον οικονομικό στίβο. (Αυτή δεν ήταν άλλωστε η μοίρα των λαών την δεκαετία του 1930, η οποία ακολούθησε μετά το 2008 της εποχής εκείνης; Μετά το 1929; Τότε δεν ηττήθηκαν μαζί τόσο οι συντηρητικοί-μεν-φιλελεύθεροι-δε αστοί όσο και η Αριστερά;)

Η ήττα της παράταξης του Μνημονίου οφείλεται σε κάτι πολύ απλό: Η λογική του Μνημονίου δεν μπορούσε σε καμία των περιπτώσεων (όσο χρηστή και αποτελεσματική να ήταν η διακυβέρνηση των δύο μνημονιακών κυβερνήσεων που είχαμε) να πετύχει τον βασικό στόχο του Μνημονίου: την αποτροπή – μέσω τεράστιων δανείων και αυστηρής λιτότητας – της πτώχευσης του δημοσίου και της περαιτέρω βύθισης της πραγματικής οικονομίας στην όλο και επιταχυνόμενη Ύφεση. (Πόσο δε μάλιστα που η εν λόγω διακυβέρνηση κάθε άλλο παρά αποτελεσματική ήταν!)

Η ήττα της Αντιμνημονιακής παράταξης θα έρθει (εκτός κι αν μεσολαβήσει μια αλλαγή στάσης από τον Σύριζα) λόγω μιας άλλης εξ ίσου στυγνής πραγματικότητας: Η Ελλάδα μπορεί να βγει από αυτή την Κρίση με τις δικές της δυνάμεις όσο μπορούσε το Ohio, ανεξάρτητα και αυτόνομα από την υπόλοιπη Αμερική, να βγει από την Μεγάλη Ύφεση το 1931. Σε καμία των περιπτώσεων! Μας αρέσει δεν μας αρέσει, η τύχη της Ελλάδας είναι αναπόσπαστα δεμένη με εκείνη της υπόλοιπης ευρωζώνης. Όσο βαυκαλιζόμαστε ότι μπορούμε να διαχωρίσουμε την πορεία μας από την Ευρώπη και, με τις δικές μας δυνάμεις, να πορευτούμε σε ένα καλύτερο αύριο, δημιουργούμε τις συνθήκες μιας συντριπτικής ήττας της ελπίδας ότι η Αντιμνημονιακή ψήφος θα βγει σε καλό.

Εδώ λοιπόν έγκειται η ουσία της υπόθεσης: Από την μία ο σεβασμός των όρων του Μνημονίου όχι μόνο δεν ενδείκνυται αλλά είναι ανέφικτος (ακόμα κι όλοι να συμφωνούσαμε σε αυτούς τους όρους – ακόμα κι οι αναρχικοί των Εξαρχείων). Από την άλλη, η εγχώρια χρηματοδότηση των αναπτυξιακών και μεταρρυθμιστικών πολιτικών που είναι προαπαιτούμενο για την ανατροπή της Κρίσης είναι αδύνατη. Άρα, τί κάνουμε; Αν έχω δίκιο, η λύση είναι μία (αν και όχι απλή): Επαναδιαπραγμάτευση εντός του ευρώ. Πως γίνεται αυτό, σας ακούω να ρωτάτε (με δίκαιη απορία), όταν η κα Μέρκελ δεν θέλει να ακούσει κουβέντα; Γιατί να μας ακούσουν; Γιατί να μας αποτείνουν καν τον λόγο; Εύλογο το ερώτημα (το οποίο ετίθετο στον κ. Σαμαρά από τον Μάιο του 2010, όταν υποσχόταν κι εκείνος την επαναδιαπραγμάτευση, χωρίς να δίνει απάντηση).

Η μόνη σοβαρή απάντηση είναι ότι θα μας πάρουν στα σοβαρά μόνον αν θέσουμε την επανδιαπραγμάτευση ως προϋπόθεση για να δεχθούμε την νέα δόση από το EFSF. Από εκεί που μας φοβερίζουν ότι δεν θα μας την δώσουν, να ανακοινώσουμε ήρεμα και νωχελικά (χωρίς να προβούμε σε καμία καταγγελία) ότι επιλέγουμε να μην την πάρουμε όσο το «πρόγραμμα» παραβαίνει τους κανόνες της λογικής και επιμένει σε νέα μέτρα που θα γκρεμίσουν ότι έχει μείνει όρθιο στην κοινωνική οικονομία της χώρας (π.χ. νέες μειώσεις κατώτατων μισθών και συντάξεων).

Βέβαια, για να το πούμε αυτό το «ευχαριστούμε, δεν θα πάρουμε», χωρίς η ρήση μας να αποτελεί μπλόφα, είναι απαραίτητο πρώτα να έχουμε κάνει (εντός των ερχόμενων εβδομάδων) ό,τι απαιτείται ώστε το ελληνικό δημόσιο να μπορεί να «αντέξει» στο επόμενο διάστημα (π.χ. έως τον Δεκέμβριο) χωρίς δανεικά, μέσω της εξάλειψης του πρωτογενούς ελλείμματος, τουλάχιστον έως το τέλος του χρόνου. Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Ναι, είναι (α) με μια από-πάνω-προς-τα-κάτω συμπίεση μισθών και συντάξεων που αφήνει ανέπαφα τα χαμηλά εισοδήματα και (β) με την δυνατότητα προ-πληρωμής ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος με μεγάλες εκπτώσεις εκ μέρους των φορολογουμένων (αντί για την απίστευτα ανόητη πρόταση της «κινητοποίησης των καταθέσων» που φέρεται να εξήγγειλε μέλος του Σύριζα, σπέρνοντας τον πανικό στους μικρο-καταθέτες).

Στόχος τέτοιων διαπραγματευτικών κινήσεων δεν μπορεί να είναι η αυτόνομη, μαρκοπρόθεσμη ανάπτυξη της χώρας. Στόχος είναι να κρατηθεί η Ελλάδα βραχυπρόθεσμα ζωντανή έως ότου η Ευρώπη, υπό την επιρροή της αλλαγής σκηνικού που επέφερε η νίκη Hollande (καθώς και η καθίζηση των Μνημονικακών κομμάτων στην Ελλάδα), αλλάξει ρώτα. Θα μου πείτε: Κι αν δεν αλλάξει; Σας απαντώ: Δεν υπάρχει πιθανότητα να μην αλλάξει! Ποτέ δεν είναι, βέβαια, σίγουρο ποια θα είναι η νέα ρώτα. Όμως ένα είναι σίγουρο: η σημερινή ρώτα (που συνθλίβει χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ισπανία) δεν μπορεί να παραμείνει ως έχει. Το ζητούμενο είναι να επιβιώσουμε έως τότε, έως ότου το ευρωπαϊκό τοπίο αρχίσει να ξεκαθαρίζει, όσο γίνεται με λιγότερα θύματα. Αυτό είναι το ζητούμενο για την νέα κυβέρνηση. Αυτό είναι το θέμα που θα ήθελα να δω τους πολιτικούς μας αρχηγούς να συζητήσουν στο Προεδρικό Μέγαρο όταν θα έρθει, πολύ σύντομα, η στιγμή της υπό τον κ. Παπούλια σύσκεψης των πολιτικών αρχηγών. Πρέπει, αντί να βγουν εκτός θέματος και να προσπαθούν να κερδίσουν την μάχη των εντυπώσεων, να συζητήσουν ήρεμα και υπεύθυνα (α) το πως θα ετοιμαστεί η χώρα ώστε να «αντέξει» όσο η άρνησή μας να πάρουμε την επόμενη δόση πυροδοτήσει μια Μεγάλη Ευρωπαϊκή Διαπραγμάτευση, καθώς και (β) ποια θα είναι η δική μας, η ελληνική, τοποθέτηση στην διάρκεια αυτής της διαπραγμάτευσης.

Ποια τοποθέτηση πρέπει να επιλέξουμε στον ευρωπαϊκό πεδίο; Επιτρέψτε μου να σας πω τι θα πρότεινα ως ελληνική θέση (όσοι έχετε διαβάσει τις προτάσεις μου δεν θα ξαφνιαστείτε): Να παρουσιάσουμε στην Ευρώπη μια πρόταση επίλυσης που να ηχεί ρεαλιστική όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ισπανία που καταρρέει σήμερα, για την Ιρλανδία, για την Πορτογαλία, για την Γαλλία της οποίας η σειρά έρχεται κλπ – έτσι ώστε να δημιουργήσουμε ερείσματα μεταξύ της πλειοψηφίας των ευρωπαίων που, πλέον (κι ευτυχώς) κατανοούν πως αυτό που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, πρώτον, δεν έχει πιθανότητες επιτυχίας και, δεύτερον, δηλητηριάζει (καθώς επεκτείνεται σε) ολόκληρη την Ευρώπη.

Βασικές αρχές αυτής της συνολικής λύσης πρέπει να είναι:


(1) Να μην πληρώνει τον λογαριασμό ο γερμανός φορολογούμενος αλλά το κατά Μάαστριχτ δημόσιο χρέος να μετατραπεί σε ευρωπαϊκό χρέος (από την ΕΚΤ) το οποίο θα αποπληρώνουν τα κράτη-μέλη με επιτόκια που θα εξασφαλίσει για αυτά η ΕΚΤ

(2) Να σταματήσουν οι εθνικές κυβερνήσεις να ασχολούνται με τις τράπεζες οι οποίες περνούν σε ευρωπαϊκό έλεγχο (δηλαδή να τις αναλάβει ως προς την επανακεφαλαιοποίηση, έλεγχο και διοίκηση – τουλάχιστον όσες δεχθούν σημαντικά ευρωπαϊκά κεφάλαια – το EFSF)

(3) Να συνεργαστεί η ΕΚΤ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (εκδίδοντας ομόλογα και η μία και η άλλη) στην εκπόνηση ενός Ευρωπαϊκού Νιου Ντηλ (επενδυτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη και την εξισορρόπιση της ενδοε-ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας)

(4) Δέσμευση των χωρών-μελών, στον βαθμό που ισχύσουν τα πιο πάνω (και εξευρωπαϊστεί μεγάλο μέρος του χρέους, οι επενδύσεις και το τραπεζικό σύστημα), να ισοσκελίζουν μόνιμα τον προϋπολογισμό τους.


Επίλογος

Η παράταξη του Μνημονίου ηττήθηκε λοιπόν. Ο Σύριζα ανεδείχθη στον μεγάλο κερδισμένο της περασμένης Κυριακής. Η επιτυχία αυτή σήμερα κινδυνεύει, καθώς ο Σύριζα βρίσκεται εκατοστά από το να κάνει το μεγαλύτερο δώρο στους φιλο-Μνημονιακούς του αντιπάλους προσπαθώντας να κρατά ικανοποιημένους τόσο τις συνιστώσες που κρίνουν ότι η λύση θα δοθεί μέσα στο ευρώ όσο και στις συνιστώσες (και τις λοιπές πολιτικές δυνάμεις εκτός του Σύριζα) που προκρίνουν την έξοδο από το ευρώ. Ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να αποφασίσει με ποιον από τους δύο θα πάει. Και με τους δύο δεν γίνεται. Αν προσπαθήσει να πετύχει την ενότητα της Αριστεράς μη ξεκαθαρίζοντας την θέση του επ΄αυτού, ο Σύριζα θα χάσει το τραίνο της ιστορίας, η Αριστερά θα καταβαραθρωθεί (άλλη μια φορά) και η χώρα θα πέσει θύμα ενός θηριώδους λάθους (το οποίο θα προστεθεί στο κτηνώδες λάθος του Μνημονίου).

Μπορεί να έχω άδικο όταν φωνάζω, όπου σταθώ κι όπου βρεθώ, ότι «λύση εκτός του ευρώ» θα φέρει μια μεταμοντέρνα δεκαετία του ’30 στην Ευρώπη και στον κόσμο. Μπορεί συνάδελφοί μου, όπως ο Λαπαβίτσας ή ο Ρουμπίνι, να έχουν δίκιο όταν λένε ότι το μέλλον της χώρας προδιαγράφεται λαμπρότερο εκτός του ευρώ. Όμως, αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι η ηγεσία του Σύριζα πρέπει να αποφασίσει ποια από τις δύο σχολές - σκέψεις έχει δίκιο και ποια όχι. Μένουν ώρες, ούτε καν μέρες, για να το πράξει. Η Ιστορία μπορεί να είναι διατεθειμένη να περιμένει μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση τον Ιούνιο, ώστε να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Ολιγωρία όμως όσον αφορά το αν η λύση θα γίνει μέσα από ενδο-ευρωζωνική διαπραγμάτευση ή μέσα από μια «ηρωική» έξοδο, δεν θα ανεχθεί.


Παράρτημα: Τα πέντε σημεία της πρότασης του Σύριζα

Καθώς ο κερδισμένος των εκλογών ήταν ο Σύριζα και, δεδομένου ότι στο προηγούμενο άρθρο μου (λίγο πριν τις εκλογές) υποστήριξα την ουσιαστική στήριξη του Σύριζα, νομίζω ότι δικαιούμαι να ρίξω μια κριτική ματιά στα πέντε σημεία που προέθεσε ο κ. Τρίπρας ως ελάχιστο πλαίσιο συμφωνίας με τα άλλα κόμματα για σχηματισμό κυβέρνησης. Τα παίρνω ένα-ένα, προσθέτω σύντομο σχόλιο στο καθένα και, τέλος, λαμβάνω το θάρρος να τα ξανα-γράψω όπως θα τα ήθελα:


1. Άμεση ακύρωση εφαρμογής των μέτρων του Μνημονίου και ειδικότερα εκείνων για μειώσεις μισθών και συντάξεων που προγραμματίζονται για τους επόμενους μήνες


Σχόλιο: Δεν υπήρχε κανείς λόγος να ζητηθεί από κανέναν να στείλει ακυρωτικά γράμματα στις Βρυξέλλες. Όπως το EFSF την τελευταία στιγμή ανακοινώνει ότι τελικά θα εκταμιεύσει λιγότερα χρήματα από τα συμφωνημένα (με την Αθήνα) εκ μέρους της Ελλάδας, έτσι κι η νέα ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να κινηθεί κατά το δοκούν αρνούμενη να μειώσει μισθούς και συντάξεις στα επίπεδα που είχε συμφωνήσει με την τρόικα η κυβέρνηση Παπαδήμου.

Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα εφαρμόζει πολιτικές μισθών και συντάξεων ανάλογα με το πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας, το οποίο θα παραχθεί μέσα από μια από-πάνω-προς-τα-κάτω συμπίεση για όσο χρόνο χρειάζεται ώστε να βρεθεί η Συνολική Λύση στην Κρίση που η ΕΕ υποσχέθηκε από τον Μάρτιο του 2011 χωρίς να την έχει εκπονήσει.

2. Ακύρωση των νόμων που καταργούν τα εργασιακά δικαιώματα και τις συλλογικές συμβάσεις


Σχόλιο: Συμφωνώ απολύτως. Μόνο που θα το διατύπωνα διαφορετικά, με τρόπο που να αναδεικνύει το σημαντικό πρόβλημα στην αγορά εργασίας το οποίο προκύπτει από το πολύ μεγάλο εργασιακό κόστος σε σχέση με τον μισθολογικό κόστος (λόγω μη ανταποδοτικών εισφορών)

Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα ακυρώσει μέτρα τα οποία, λανθασμένα, λαμβάνουν ως δεδομένο ότι η προσφορά εργασίας είναι αντιστρόφως ανάλογη του μισθού αλλά, παράλληλα, θα λάβει υπ’ όψη τις στρεβλώσεις που δημιουργούν οι υψηλές, και άνευ ανταποδοτικότητας στους εργαζόμενους, εισφορές.

3. Καθιέρωση της απλής αναλογικής στον εκλογικό νόμο και κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών


Σχόλιο: Προφανώς και συμφωνώ. Οι 50 βουλευτές που πήρε ως μπόνους η ΝΔ σε αυτές τις εκλογές αποτελούν παραβίαση βασικών δημοκρατικών αρχών. Όμως δεν τα έθετα αυτό τον όρο σε αυτή την χρονική στιγμή. Θα ανέφερα την θέση αυτή αλλά όχι ως όρο συνεργασίας. Σήμερα, προέχουν άλλα ζητήματα.

4. Δημόσιος έλεγχος στο τραπεζικό σύστημα που έχει λάβει έως σήμερα 200 δισ. από την κυβέρνηση και άμεση δημοσιοποίηση της έκθεσης της Black Rock για την κατάσταση των τραπεζών


Σχόλιο: Η διαφωνία μου εδώ είναι κάθετη. Δημόσιος έλεγχος από ένα πτωχευμένο δημόσιο το οποίο παράλληλα θέλει να διαπραγματευτεί στην Ευρώπη (κάτι που, όπως έγραψα παραπάνω, έχει ελπίδες μόνο εφόσον αρνηθούμε κι άλλες δόσεις) δεν γίνεται. Τελεία και παύλα. Εκτός κι αν ο Σύριζα σκέφτεται σοβαρά την επιστροφή στην δραχμή και την δήμευση των καταθέσεων – κάτι που δεν θέλω καν να το σκεφτώ (γιατί αν το σκεφτώ θα πρέπει να ζητήσω συγγνώμη για το προηγούμενο άρθρο μου).

Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση ζητά από το EFSF την απ’ ευθείας επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (με κεφάλαια του EFSF) και με κοινές μετοχές που θα = περάσουν στο ίδιο το EFSF, με νέες διοικήσεις να διορίζονται απ’ ευθείας από την ΕΕ, το EFSF και την ΕΒΑ (European Banking Authority) – βλ εδώ για την άποψη αυτή.

5. Δημιουργία επιτροπής λογιστικού ελέγχου (ΕΛΕ), διερεύνηση του επαχθούς χρέους, μορατόριουμ στην αποπληρωμή του και διεκδίκηση δίκαιης και βιώσιμης ευρωπαϊκής λύσης.

Σχόλιο: Δεν σας κρύβω ότι ένιωσα βαθιά στενοχώρια όταν διάβασα αυτές τις γραμμές. Εξ αρχής είχα δηλώσει ότι καμία ΕΛΕ δεν μπορεί να απαντήσει τα ίδια της τα ερωτήματα. Τώρα μάλιστα που, μετά το Μνημίνιο 2-PSI, το χρέος έχει ουσιασιστικά μετακυλίσει στους ώμους της τρόικα, σχεδόν κανείς από τους αρχικούς μας δανειστές δεν εξακολουθεί να παραμένει δανειστής μας. Άρα, ποιος ο λόγος, πέραν του να χαιδευτούν κάποια αυτιά κάποιων συνιστωσών; Αφήστε που η «κενότητα» της πρόταση για ΕΛΕ έρχεται να επισκιάσει την σημαντική φράση «διεκδίκηση δίκαιης και βιώσιμης ευρωπαϊκής λύσης» (που βέβαια δεν μου αρέσει καθόλου, καθώς μου θυμίζει την «δίκαιη και βιώσιμη λύση του... Κυπριακού»).

Εναλλακτική διατύπωση: Η νέα κυβέρνηση θα θέσει στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής ζήτημα εκπόνησης ενιαίας λύσης για την κρίση στο Ευρώ που να μην προσποιείται πως η «ελληνική κρίση», η «ιρλανδική κρίση», η «ισπανική κρίση» κλπ μπορούν να μελετηθούν, να κατανοηθούν και να επιλυθούν ως εάν να ήταν ανεξάρτητες η μία από την άλλη.



από το Protagon

Η ώρα της κρίσης...( 1)

Η αποκάλυψη λίαν συντόμως - δηλαδή, εντός των επόμενων 48 ωρών. Η ώρα της κρίσεως... Η στιγμή της μεγάλης αλήθειας... Υποκειμενικής και αντικειμενικής... Καθενός εξ ημών και υμών... Αλλά και του τόπου γενικώς...

Τώρα, που εμείς τα υποζύγια θα προσέλθουμε στις κάλπες. Τώρα, που θα θα πιούμε το πικρό ποτήρι μέχρι την τελευταία σταγόνα. Στην κάλπη θα αποκαλυφθεί ποιοί είμαστε και σε ποιόν θεό πιστεύουμε. Στην κάλπη, όχι στο πετροβόλημα, θέλω να σε δω τί και ποιόν θα ψηφίσεις για να κυβερνήσει τον τόπο αυτό. Στοιχηματίζω ότι τρεις βεβαιότητες θα γκρεμιστούν σαν τραπουλόχαρτα σ' ένα τραπέζι άδειο από ελπίδες και γεμάτο πανικό.

Πρώτο λοιπόν. Αντιθέτως απ' ότι φαινόταν και απ' ότι γραφόταν η Τρόικα, η Μέρκελ και ο Σόιμπλε στηρίζουν και καθόλου δεν πολέμησαν τον ελληνικό δικομματισμό. Ετσι εξωτερικά φάνηκε σε όλη την προεκλογική περίοδο. Ετσι δεν είναι;
Και έρχομαι στην δεύτερη βεβαιότητα που στην προεκλογική περίοδο έπεσε σαν σάπιο μήλο. Σε αυτές τις εκλογές το κεντρικό δίλημμα, το διακύβευμα, όπως μας είπαν οι λαλίστατοι πολιτικοί, δεν ήταν Σαμαράς ή Βενιζέλος. Το κεντρικό δίλημμα ήταν «Σωτηρία με το ευρώ» ή «χρεοκοπία με τη δραχμή». Τουτέστιν, οι ένοχοι αυτής της μνημειώδους, επικών διαστάσεων καταστροφής, εμφανίστηκαν ξανά ως οι μοναδικοί σωτήρες και εγγυητές μιας αυριανής, ανοδικής προοπτικής. 

Εμείς, μας είπαν από τα μπαλκόνια, αυτοί που διαπραγματεύτηκαν και "έσωσαν" τη χώρα από την χρεοκοπία... Εμείς, οι αξιόπιστοι συνομιλητές της Τρόικας... Εμείς, με το Μνημόνιο των δύσκολων, τραγικών μέτρων. Ενός μονόδρομου για την έξοδο από την κρίση και την φυγή προς ένα καλύτερο μέλλον... Εμείς, κουβαλήσαμε όλο αυτό το βάρος... Εμείς, ταπεινωθήκαμε διεθνώς... Εμείς, οι ένοχοι λοιπόν. Αφομοιώσαμε το μάθημά μας. Από εδώ και εμπρός θα αλλάξουμε ριζικώς. Επομένως αν ψηφίσεις Τσίπρα, Παπαρήγα και τον Καρατζαφέρη τον κωλοτούμπα, είναι σα να βάζεις το χέρι σου στην σκανδάλη και να πυροβολείς την οικογένεια σου, τον εαυτό σου και την πατρίδα σου. Γιατί αυτοί είναι αντιμνημονιακοί. Τυχοδιώκτες και πολιτικά αυτιστικοί. Για να κερδίσουν μερικές ψήφους δεν διστάζουν να σου πουλήσουν τσάμπα μαγκιά και τσάμπα επανάσταση για χαϊβάνια ελληνικά....

Δεν τα ακούσαμε όλα αυτά αυτές τις μέρες, συνεχώς από το πρωί ως τα μεσάνυχτα;

Ετσι, φτάσαμε στην τρίτη και τελευταία βεβαιότητα που κι αυτή σωριάστηκε (;) σαν τους πύργους στην άμμο. Αυτή και η στοιχειώδης διαλεκτική. Αυτό που μέχρι τώρα φαινόταν μαύρο, ξαφνικά έγινε άσπρο (π.χ έξοδος από το Μνημόνιο το 2015 κ.λ.π). Και τούμπαλιν. Ετσι τα δύο κυβερνητικά κόμματα επέστρεψαν σαν μπούμερανγκ στον Ελληνικό λαό, το δίλημμα το εκβιαστικό: Ευρώ η δραχμή;

Η μοίρα του τόπου λοιπόν, έπεσε ξαφνικά όλη πάνω σου! Στα αδύναμα χέρια σου...! Κι έτσι οι χτεσινές δημοσκοπήσεις θα αποδειχτούν (;) οφθαλμαπάτη χάρτινη και χτεσινή... Κι έτσι το μεν ΠαΣοΚ, με το νέο αρχηγό, θα ανακτήσει μέρος της χαμένης του δύναμης. Και η ΝΔ θα εξασφαλίσει μεγαλύτερο ποσοστό από το αναμενόμενο είκοσι και κάτι τοις εκατό.
Που πάει να πει ότι ουδείς δικαιούται την ερχόμενη Δευτέρα να ισχυριστεί. Οτι δεν ήξερε. Οτι τον γέλασαν. Οτι τον παραπλάνησαν. Οτι δηλαδή, φταίνε μόνο οι συνήθεις ύποπτοι, οι πολιτικοί. 

Σε λίγες ώρες έρχεται η ώρα της κρίσεως για καθέναν που ζει εδώ. Για πρώτη φορά μετά την μεταπολίτευση όλοι μα όλοι, απομακρυνόμενοι από την κάλπη, θα συναντηθούν με την Αλήθεια την πικρή!